Shkup, 28 shkurt – Maqedonia e Veriut është destinacion i mirë për investitorët për të investuar paratë e tyre. Ne ofrojmë stabilitet makroekonomik, kemi valutë të qëndrueshme për dy dekada dhe në të njëjtën kohë ofrojmë një stimul të mirë tërheqës që vlen për të gjithë në vend, si për investitorët e huaj ashtu edhe për ata vendas, tha kryeministri Dimitar Kovaçevski në Samitin e Investimeve për Ballkanin Perëndimor 2022, i cili mbahet sot në Londër, të organizuar nga Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH).
“Investitorët bëjnë dy pyetje, e para është stabiliteti makroekonomik dhe e dyta është lehtësia e të bërit biznes dhe infrastruktura që ekziston në vend. Në pyetjen e parë, Maqedonia e Veriut u jep investitorëve një pasqyrë të qëndrueshme makroekonomike, niveli i investimeve është 60 për qind e PBB-së, dhe “Standard end Purs” dhe “Fiç” konfirmuan vlerësimin e qëndrueshëm të vendit dhe se ka një të ardhme të qëndrueshme. Edhe në kohë krize, punësimi është rritur dhe shkalla e papunësisë ka rënë. Norma e inflacionit në vitin 2021, përkundër rritjes së çmimit të energjisë elektrike, është në nivel të ulët”, tha Kovaçevski në përgjigje të një pyetjeje nga një panel kushtuar gjashtë kryeministrave të vendeve të Ballkanit Perëndimor.
Kryeministri theksoi se vendi u jep investitorëve një nxitje të mirë tërheqëse që vlen për të gjithë në vend dhe kjo, siç tha ai, vlen për investitorët që vijnë veçanërisht nga industria e automobilave dhe IT dhe do të kemi stimuj për investime të tjera, për revolucion industrial 30 dhe 40.
“Monedha jonë është e qëndrueshme dhe kjo është në fakt shtylla e politikës makroekonomike që ne e mbajmë prej vitesh. Kështu ka qenë në dy dekadat e fundit dhe shpresoj të jetë kështu edhe në të ardhmen. Është gjithashtu e rëndësishme që kemi një normë të sheshtë 10 për qind, kjo vlen për të gjithë investitorët, një nga TVSH-të më të ulëta prej 18 për qind, procedura të lehta për hapjen e bizneseve të reja dhe rregullore të miratuara për arsimin e dyfishtë apo dual. Kjo është shumë e rëndësishme, sepse presim që një pjesë e madhe e investimeve të jenë në industri me punë intensive dhe këtu problemi është mungesa e fuqisë punëtore, ndaj filluam me arsim të dyfishtë në disa shkolla të vendit që ndihmon kapitalin njerëzor por gjithashtu ndihmon investitorët e rinj që të kenë akses në një fuqi punëtore të trajnuar”, theksoi Kovaçevski.
Përparësi, siç theksoi kryeministri, është fakti i njohjes së gjuhëve të huaja dhe e njëjta mbështetje që u jepet investitorëve vendas dhe të huaj.
“Programet janë shumë transparente dhe mbështetja ka për qëllim punësime të reja, bashkëpunim me kontraktorët vendas, mbështetje për kompanitë që synojnë të bëjnë përmirësime teknologjike, që do të thotë makineri të reja, procese të reja të zbatimit të teknologjisë, rritje të produktivitetit. E gjithë kjo në fakt krijon një mjedis në vend që në aspektin ekonomik arritëm ta merrnim pas vitit të parë negativ të pandemisë, kështu që në vitin 2021 arritëm të përmirësojmë ekonominë, veçanërisht në tremujorin e dytë dhe tremujoret e tjera. Sipas analizave tona dhe analizave të institucioneve financiare ndërkombëtare, viti 2022 ka një perspektivë pozitive. Nga perspektiva e stabilitetit, vendi do të ecë përpara. Pra, Maqedonia e Veriut është destinacion për investitorët që të investojnë paratë e tyre atje”, tha Kovaçevski.
Ai vuri në pah si prioritete kryesore në vend programin për përshpejtimin e investimeve të bëra në vitin 2021, përmirësimin e infrastrukturës rrugore dhe energjetike, investimet në shëndetësi dhe tranzicionin energjetik.
“Ne kemi përgatitur një program përshpejtimi në vitin 2021 dhe kemi një dokument të ashtuquajtur gjithëpërfshirës që ka një mekanizëm për përmirësimin e investimeve, rritjen e digjitalizimit si në institucione ashtu edhe tek qytetarët. Për sa i përket infrastrukturës për momentin, projektet më të mëdha janë lidhja e Maqedonisë së Veriut me Bullgarinë me rrugë dhe hekurudha. Lidhja e rrjetit elektrik me Shqipërinë dhe lidhja e gazit me Greqinë dhe investimi i kompanisë Aleksandropoli dhe Enerxhi Terminal. Diversifikimi i këtyre burimeve do të ndihmojë gjithashtu vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor”, tha Kovaçevski.
E dimë, shtoi kryeministri, se duhet të investojmë për shëndetin tonë.
“Shëndetësia jonë është e gatshme për financa shtesë, pastaj investime në shkencë dhe industri të tjera, zhvillim softuerësh, domethënë industri të tjera që po zhvillohen në vend. Pastaj, transformimi i energjisë në energji të pastër me implementimin e fotovoltaikëve, energji e krijuar nga turbinat e erës “, tha Kovaçevski.
Presidentja e Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH) Odil Reno Baso, në fjalë e saj tha se uniteti ishte kyç në një kohë konflikti midis Rusisë dhe Ukrainës, duke shtuar se BERZH luajti një rol kyç në financimin e rajonit të Ballkanit Perëndimor.
“Ballkani Perëndimor është një vend i mirë për të investuar dhe prania e të gjithë kryeministrave të gjashtë vendeve në aktivitetin e sotëm është një mesazh i fortë se ata janë për bashkëpunim të ndërsjellë dhe se vendi i tyre është në Evropë. BERZH është e gatshme t’i ndihmojë në këtë dhe është një partner shumë i mirë për zhvillimin ekonomik të rajonit të Ballkanit Perëndimor dhe partneri ynë kryesor në këtë është Bashkimi Evropian. Ne investojmë më shumë se një miliard euro në vit në gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor”, tha Reno Baso, në hapjen e Samitit të Investimeve për Ballkanin Perëndimor, i cili mbahet për herë të parë pas dy vjetësh me prani fizike në selinë e bankës në Londër.
Ajo theksoi se synimi kryesor i BERZH është tranzicioni i gjelbër, dekarbonizimi dhe digjitalizimi i vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe u tha atyre se në kohë krize energjitike duhet të fokusohen më shumë në instalimin e paneleve diellore për të prodhuar energji elektrike të pastër.
“Ne do të vazhdojmë të krijojmë një klimë të favorshme biznesi në Ballkanin Perëndimor”, tha Reo Baso dhe shtoi se së shpejti do të vizitojë të gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor.
Komisioneri i BE-së për Politikat e Fqinjësisë dhe Zgjerimit, Oliver Varhei, theksoi se sot mund të konkludohet se siguria, stabiliteti dhe paqja në Ballkanin Perëndimor nuk kanë qenë kurrë kaq të rëndësishme dhe shtoi se ngjarja e sotme është veçanërisht e rëndësishme për, siç tha ai, punën e përbashkët në këtë drejtim.
“BERZH është një partner kyç i Ballkanit Perëndimor dhe ka investuar tashmë rreth 8.3 miliardë euro në një total prej 67 projektesh në të gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor në fushën e digjitalizimit, energjisë, mjedisit, transportit,… BERZH do të mbetet një partner kyç në të ardhmen. Në tetor të vitit 2020, ne krijuam një projekt për të ndihmuar vendet e Ballkanit Perëndimor në një pandemi dhe për të kapërcyer hendekun me vendet e Bashkimit Evropian. Shpresojmë që nisma e sotme të përmirësojë këtë proces”, tha Varheji.
Ai bëri të ditur se në vitet e ardhshme në vendet e Ballkanit Perëndimor është planifikuar të investohen rreth 30 miliardë euro, që, siç tha ai, është më shumë se një e treta e buxhetit të përgjithshëm vjetor të gjashtë vendeve.
“Ne do t’i ndihmojmë ata të kapërcejnë problemet me krizën energjetike dhe furnizimin me energji dhe në këtë mënyrë t’u mundësojmë të rinjve të qëndrojnë në rajon. Plani ynë investues është për zhvillimin e rajonit të Ballkanit Perëndimor dhe pa bashkëpunim rajonal kjo nuk mund të arrihet. Bashkëpunimi rajonal është më i rëndësishmi. Ballkani Perëndimor i përket natyrshëm Evropës dhe ne do të ndihmojmë me aq sa mundemi që kjo të bëhet realitet sa më shpejt”, premtoi Varheji.
