Cetinje, 12 prill – Nuk shoh asgjë të kontestueshme në deklaratën e Edi Ramës për ndarjen e Shqipërisë nga Maqedonia e Veriut në rrugën drejt BE-së. Është logjike nëse ne vazhdojmë të jemi të bllokuar nga Bullgaria që vendet e tjera kandidate nuk do të duan të lidhin rrugën e tyre drejt BE-së me askënd, përfshirë edhe neve. “Nëse BE-ja dëshiron të jetë një projekt gjeostrategjik, i gjithë rajoni duhet të gjejë vendin e tij në Union sa më shpejt të jetë e mundur,” tha presidenti Stevo Pendarovski në një konferencë të përbashkët shtypi në Cetinje me presidentin malazez Millo Gjukanoviq.
“Nga aspekti i interesave kombëtare shqiptare, ajo deklaratë e Ramës është e logjikshme. Ne jemi trajtuar në një paketë nga Brukseli së bashku me Shqipërinë për gati 2.5 vitet e fundit dhe pa hyrë në arsyetimin e komunitetit burokratik dhe politik të Brukselit pse është kështu, sepse në thelb procesi i integrimit evropian është një proces “merit bajsd” – kush e meriton individualisht shkon përpara dhe kush nuk e meriton qëndron në dhomën e pritjes, duke mos hynë në atë grup motivesh pse e bënë këtë disa vite më parë. Është logjike nëse vazhdojmë të bllokohemi nga Bullgaria që vendet e tjera kandidate të mos duan fatin e tyre dhe rrugën e tyre të integrimit evropian ta lidhin me këdo qoftë, përfshirë edhe neve, tha Pendarovski duke iu përgjigjur pyetjes së gazetarëve lidhur me deklaratën e kryeministrit shqiptar Edi Rama.
Ai i bëri thirrje BE-së që nëse BE-ja dëshiron të jetë një projekt gjeostrategjik, i gjithë rajoni duhet ta gjejë vendin e tij sa më shpejt në BE.
“Nuk shoh asgjë të diskutueshme në deklaratën e Ramës, thjesht do të doja t’u bëja thirrje në këtë situatë atyre që vendosin në Bruksel dhe në kryeqytetet evropiane , se nuk do të ketë asnjë implikim sigurie nga kjo ndarje e mundshme pas qershorit, të mendojnë në dritën e zhvillimeve të fundit në Ukrainë që ka nisur BE-ja dhe BE-ja sot duhet trajtuar ndër të tjera si një projekt gjeopolitik, një projekt gjeostrategjik. Në këtë kuptim, i gjithë rajoni duhet të gjejë vendin e tij në BE sa më shpejt të jetë e mundur”, tha presidenti Pendarovski i pyetur nga një gazetar.
Sipas tij, është e papranueshme nga pikëpamja e Brukselit dhe nga këndvështrimi i krijuesve të BE-së si koncept, si organizatë, që Mali i Zi të negociojë 10 vjet, nga viti 2012 dhe të mos jetë as në gjysmë të rrugës së këtij procesi.
“Nuk them që i gjithë faji është i Brukselit, sigurisht që ka mjaft pengesa në kryeqytetet evropiane, në vendet tona, reforma që nuk i kemi bërë etj., por nga këndvështrimi i strategëve evropianë, edhe ata duhet të parashtrojnë pyetjen se pse dy vende që kanë negociuar për gati një dekadë siç janë Serbia dhe Mali i Zi nuk po përparojnë, pse Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut nuk mund të fillojnë negociatat me vite dhe pse dy vende të tjera në Ballkanin Perëndimor – Kosova dhe Bosnja e Hercegovina janë absolutisht të harruara nga stacionet e Brukselit?”, pyeti Pendarovski.
Sipas Gjukanoviqit, marrëdhëniet mes Shkupit dhe Sofjes në periudhën e kaluar dhe me qeverinë e re bullgare po përjetojnë impulse pozitive, prandaj ai shprehu pritjen që në periudhën e ardhshme të zhbllokohet procesi dhe të krijohet një mundësi për të krijuar një supozim në gjysmën e parë të presidencës franceze,për një fillim aktiv të negociatave me BE-në.
Lidhur me përfshirjen e pakicës malazeze në Maqedoninë e Veriut dhe rezultatet e regjistrimit, Pendarovski tha se shoqëria maqedonase dhe shteti maqedonas janë të bazuara në të drejtën kushtetuese në kuptimin politik në përputhje me politikat dhe praktikat më të mira evropiane.
“Ne mund të jemi shembull për të gjithë kontinentin se si është e mundur përfshirja e komuniteteve më pak etnike në shoqërinë tonë dhe në sistemin politik në përgjithësi. Në këtë kuptim, për ne është absolutisht e parëndësishme nëse ka 1200 malazezë, nëse ka 2000 kroatë dhe nëse janë 3500 bullgarë, numrat nuk kanë rëndësi. Vlerat dhe parimet në të cilat besojmë janë të rëndësishme. Nëse shprehin dëshirën që të përfaqësohen me status tjetër në Kushtetutën e Maqedonisë, kjo do të bëhet menjëherë”, tha presidenti Pendarovski.
Lidhur me komunitetin malazez në Kushtetutën e Maqedonisë, Gjukanoviq tha se iniciativën për ndryshimin e Preambulës së Kushtetutës e sheh si mundësi për përfshirjen e pakicës malazeze kur të bëhen supozime.
I pyetur për procesin e armatosjes së ushtrisë në Serbi, Pendarovski tha se Serbia nuk është anëtare e NATO-s, ka vullnet kombëtar autonom të veprojë si të dojë, por ky nuk është kërcënim. Ne jemi anëtarë të Aleancës tash e dy vjet – anëtarë me të drejta të plota të organizatës për dy vjet dhe nëse përjashtohet Federata Ruse përjashtohet, e kam fjalën për vende që nuk janë anëtare të Aleancës, ne nuk kemi në dokumentet tona programuese dokumente ose në përkufizimin apo vlerësimin tonë specifik të politikës se Serbia është një kërcënim për sigurinë tonë.
“Federata Ruse tregon tendenca të caktuara në atë drejtim drejt rajonit të Ballkanit Perëndimor dhe Maqedonisë së Veriut. Më lejoni t’ju kujtoj se para disa ditësh ne dëbuam pesë diplomatë rusë, të cilët padyshim ishin jashtë mandatit të tyre dhe u angazhuan në inteligjencë, jo me diplomaci, kështu që në këtë kuptim vetëm në raport me Federatën Ruse kemi një qëndrim të tillë si Aleancë dhe ndaras si shtet, por nuk vlerësojmë se Serbia paraqet ndonjë kërcënim për sigurinë tonë”, thotë Pendarovski.
Për presidentin Gjukanoviq, armatimi i Serbisë joanëtare të NATO-s është diçka që duhet të regjistrohet, një konfirmim i politikës që Beogradi ka ndjekur vitet e fundit dhe beson se do të ndihmojë në qartësimin e mëtejshëm të imazhit të Ballkanit Perëndimor në adresa të rëndësishme politike, brenda komunitetit evropian dhe euroatlantik.
Në kuadër të vizitës zyrtare në Mal të Zi, presidenti Pendarovski sot do të takohet edhe me kryeministrin malazez në largim, Zdravko Krivokapiq dhe me zëvendëskryeministrin dhe kandidatin për kryeministër për Qeverinë e re të Malit të Zi, Dritan Abazoviq.
Nesër në Tivar do të mbahet ceremonia solemne, në të cilën presidenti Pendarovski do t’ia dorëzojë pllakë përkujtimore presidentit malazez Gjukanoviq, në shenjë të miqësisë së fortë dhe lidhjeve kulturore-historike ndërmjet Maqedonisë së Veriut dhe Malit të Zi.
